توضیحات
گل رنگ از نظر طب سنتی گرم و خشک است. نام علمی این گیاه Carthamus tinctorius می باشد. سایر نام های آن عبارتند از: خِسک، خشت (در منطقه کرمان)، کاجیره یا کاغاله. همچنین در برخی منابع به عنوان خِسک دانه، تخم کافشه و تخم کاجره نیز نامیده شده است.
گل رنگ چیست
گیاهی است یکساله، با ارتفاع حدود 60 سانتی متر که بومی کشور عزیزمان ایران است. برگهای آن پهن، دندانه دار و بدون دمبرگ میباشد. گلهای آن منفرد، لولهای و به رنگ زرد مایل به قرمز است که در انتهای ساقه ظاهر میشود.
ترکیب شیمیایی گلرنگ
گلهای لولهای این گیاه دارای مادهای قرمز رنگ به نام کارتامین (Carthamine) میباشد. این ماده در آب به مقدار کم حل میشود ولی در الکل محلول است. کارتامین به علت رنگ زیبایی که دارد در رنگرزی به کار میرود. ماده زرد رنگی نیز در گل این گیاه وجود دارد که سفلاوریلو safflower yellow نامیده میشود.
میوه گلرنگ دارای پروتئین و حدود ۶۰٪ روغن است. این روغن اگر به روش فشار سرد به دست آید روغن خوبی برای تغذیه می باشد. حدود ۷٪ اسیدهای چرب اشباع شده، ۲۰٪ اسید اولئیک، ۶۵ ٪ اسید لینولئیک و ۵٪ اسید لینولنیک محتویات این روغن هستند.
این روغن دارای چربیهای اشباع نشده فراوان است. کسانی که چربی خون بالایی دارند در آشپزی از این روغن استفاده میکنند. گلهای این گیاه را برای رنگین کردن خوراکیها بویژه کلوچه (ایشلی کوکه) بکار میبرند.
طرز مصرف گل رنگ
- جوشانده: مقدار ۲۰ گرم گل و میوه این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد. سپس آن را صاف کنید. مقدار یک فنجان از آن را سه بار در روز میل کنید. این جوشانده اثر مسلهی دارد.
- روغن: روغن گل رنگ (safflower oil) را میتوان از فروشگاههای غذای سالم (Health food) خریداری کرد. از این روغن به عنوان روغن نباتی مایع کم ضرر خیلی استقبال می شود.
- از گلهای گل رنگ برای رنگ کردن غذا به جای زعفران استفاده می کنند.
- برای ترشحات رحمی بعد از زایمان و همچنین برای بیمارانی که خون قِی می کنند نیز تجویز می شود.
خواص گل رنگ از نظر طب سنتی
گل رنگ دارای خواص مختلفی است. از جمله: ضد یبوست، پائین آورنده کلسترول، ضد دردهای روماتیسمی. تنظیم قاعدگی، مقوی نیروی جنسی، کمک به درمان سرما خوردگی. به علت رنگ آن برای خوش رنگ کردن سوپ و برنج استفاده می شود. در درمان بیماری های پوستی به خصوص خارش بدن کاربرد فراوانی دارد. در رفع حساسیت های فصلی به خصوص آب ریزش بینی مورد استفاده قرار می گیرد.
- خاصیت مسهلی دارد.
- مسکن است.
- تنظیم کنندهٔ پریود است.
- بلغم را خارج میسازد.
- تقویت کنندهٔ اعصاب است.
- برای رفع درد آرتروز و رماتیسم، محلهای درد را با روغن گلرنگ ماساژ دهید.
- استفاده از روغن گلرنگ در غذاها، کلسترول را پایین میآورد.
- در برطرف کردن تصلب شرائین مفید است.
- تقویت کنندهٔ عمومی بدن است.
- دردها و ناراحتیهای قبل از عادت ماهانه را برطرف میکند.
- داروی مفیدی برای رفع فلجهای ناگهانی است که بر اثر سکته پیش میآید.
- مقوی نیروی جنسی و زیاد کنندهٔ اسپرم است.
- آب آوردگی را بر طرف میکند.
- خلط آور است و در برطرف کردن بیماریهای ریوی مانند ذات الریه مؤثر است.
- برای معالجهٔ یرقان مفید میباشد.
- استفراق خونی را مدارا میکند.
- از گلهای آن میتوان به جای زعفران برای رنگین کردن برنج استفاده کرد.
- خاصیت ضد تورمی دارد.
- معرق است.
آیا مصرف گل رنگ در غذا خوب است؟
بله مشکلی ندارد
گلرنگ مانند زعفران به غذا رنگ می دهد
سلام، برای رنگ کردن مو هم کاربرد دارد؟ چه رنگی میدهد؟ ممنون 🙂
سلام دوست عزیز
بله برای رنگ مو نیز کاربرد دارد.
نوع رنگ بسته به جنس مو و میزان ماندن بر روی مو متغیر است. اما در بهترین حالت رنگی زعفرانی به موها می دهد.
موفق و سلامت باشید